قبل از پرداختن به مباحث طرح جابر ، طرح کرامت و درس پژوهی در کلاس باید گفت که : با وجود تفاوت های موجود بین یادگیری و تدریس ، نمی توان گفت که این دو ، فرایندهایی نامرتبط می باشند . در حقیقت ، هر دو به هم وابسته هستند ، به طوری که یادگیری هدف و تدریس وسیله ی رسیدن به این هدف است . با وجود این وابستگی ، یادگیری و تدریس دو فرایند مستقل به شمار می روند . از این رو، معلمان قبل از بررسی و انتخاب روش های تدریس ، بایستی چگونگی فرایند یادگیری و تاثیر مواردی چون طرح جابر، طرح کرامت و درس پژوهی  بر آنها را مورد مطالعه قرار دهند . به همین سبب اغلب به معلمان توصیه می گردد که پس از مطالعه دقیق اصول ، قوانین و نظریه های یادگیری ، روش تدریس مناسب را انتخاب کنند .

مدل عمومی تدریس

اندیشمندان و متخصصان پژوهش در زمینه های تدریس توفیق یافته اند که چندین مدل تدریس را وضع و ارائه دهند  . این مدلها همگی دارای عناصر کم و بیش مشابهی بوده و صرفا رابطه ی میان شرایط گوناگون تدریس و یادگیری را در یک رشته مراحل متوالی و منطقی ارائه می دهند . معروفترین مدل موجود برای تدریس ، مدل عمومی تدریس می باشد که برای نخستین بار توسط رابرت گلیزر ابداع گردیده و بعد ها توسط صاحبنظران دیگر در آن تغییراتی به وجود آمده است .(سیف 1368)

این مدل در عین سادگی و سهولت ، فرایند تدریس را به صورتی روشن نشان داده و معلم را در سازمان دادن اطلاعات ، مفاهیم ، اصول و سایر طرح هایی که در مورد یادگیری ، رشد ، هوش ، روشهای تدریس، شیوه هایی ارزشیابی و غیره که از منابع مختلف و یا در نتیجه ی تجربیات متفاوت خود کسب کرده است ، مدد می رساند .از جمله این طرح ها می توان به طرح جابر، طرح کرامت و درس پژوهی اشاره نمود.

در این مدل ، فرایند تدریس به چهار مرحله تقسیم شده است که در زیر به اختصار هریک از این مراحل شرح داده می شود :

مرحله اول – هدفهای تدریس و هدفهای رفتاری

در این مرحله معلم ابتدا به تعیین هدف های تدریس اقدام کرده و سپس برای انتظاراتی که در پایان درس از دانش آموز دارد ، هدفهای تدریس را به صورتی عیتی و قابل اندازه گیری ، یعنی برحسب رفتار یادگیرنده ، مشخص می سازد که به آنها هدفهای رفتاری می گویند .این روش در درس پژوهی کاربرد بسیار زیادی دارد.

مرحله دوم – رفتار ورودی(سنجش آغازین )

برطبق این مدل ، بعد از تعیین هدفهای رفتاری و بیش از آغاز درس ، معلم باید به تعیین رفتارهای ورودی مورد نیاز برای یادگیری آن هدفها اقدام کند . و از طریق سنجش آغازین ، معین سازد که آیا دانش آموز دارای توانایی لازم برای آموختن هست یا نه این مرحله در واقع همین تعیین آمادگی دانش آموز منتها به صورتی دقیق و علمی می باشد .

مرحله سوم – شیوه های تدریس

در این مرحله ، معلم برای آموزش هدف های مختلف آموزشی به دانش آموزان بایستی روشهای مناسب آنها را مورد استفاده قرار دهد .این روش در کلیه طرح هایی همچون طرح جابر، طرح کرامت و درس پژوهی کاربرد بسیاری دارد. به بیان دیگر ، معلم باید با توجه به هدفهای درس و خصوصیات دانش آموزان ، از روشها و فنون مختلف آموزشی چون سخنرانی ، بحث گروهی ، آموزش فردی ، روش اکتشافی و مانند آن بهره جسته و وسائل آموزشی مناسب را به کار گیرد .

مرحله چهارم – ارزشیابی (سنجش عملکرد )

مرحله نهایی این مدل به سنجش عملکرد و ارزشیابی میزان یادگیری دانش آموز اختصاص دارد . منظور از ارزشیابی در این مرحله دادن یک امتحان واحد و نعیین نمره ای برای دانش آموز نیست ، بلکه معلم باید علاوه بر انجام امتحانات مرسوم ، عملکرد دانش آموزان را در شرایط متعدد دیگر مانند انجام پژوهش ها ، شرکت در فعالیتهای مختلف مثل طرح جابر، طرح کرامت و درس پژوهی ، نوشتن مقاله تحقیقی و از این قبیل ، مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد .

با توجه به آنچه گفتیم معلمان برای انجام طرح جابر ، طرح کرامت و درس پژوهی احتیاج به منبعی غنی و قابل اعتماد دارند. بانک فایل پژوهشی معلمان این امکان را برای معلمان عزیز میسر ساخته است. معلمان و دانش آموزان عزیز می توانند به سایت بانک فایل پژوهشی معلمان به آدرس https://moallemblog.com   مراجعه نموده و از هزاران فایل مفید و ارزشمند که در این پایگاه موجود است استفاده نمایند.